Symfoni nr. 40 av Mozart
K. 550 Symfoni av Wolfgang Amadeus Mozart | |||
Periode | Wienerklassisismen | ||
---|---|---|---|
Komponert | 1788 | ||
Typisk lengd | 28:05 | ||
Satsar/akter | 4 | ||
Toneart | g-moll |
Wolfgang Amadeus Mozart skreiv sin Symfoni nr. 40 i g-moll, KV. 550, i 1788. Han vert stundom kalla «Den store g-moll-symfonien», for å skilje han frå «Den vesle g-moll-symfonien», Nr. 25. Desse to er dei einaste symfoniane Mozart skreiv i moll.
Den 40. symfonien vart ferdig den 25. juli 1788 i ein særs produktiv periode i løpet av få veker. I same periode skreiv han ferdig den 39. og den 41. symfonien òg.[1]
Symfonien er skriven for fløyte, 2 oboar, 2 klarinettar, 2 fagottar, 2 horn og strykarar. Her finst ikkje trompetar og pauke.
Verket er i fire satsar, i det vanlege arrangementet rask-langsam-menuett-rask:
Det første temaet er særs kjent:
Mottaking
[endre | endre wikiteksten]Verket har kalla fram forskjellige tolkingar hos kritikarane. Robert Schumann meinte verket hadde ein «gresk lettheit og ynde». Donald Francis Tovey såg kjenneteikn frå opera buffa. Den vanlegaste tolkinga i dag er at symfonien har ein tragisk tone og er særs kjenslemessig. Til dømes har Charles Rosen (i The Classical Style) kalla symfonien «eit verk av lidenskap, vald og sorg».
Sjølv om tolkingane er forskjellige er symfonien utan tvil ein av dei mest kjende til Mozart og vert fote framført og innspelt.
Ludwig van Beethoven kjende symfonien godt og kopierte 29 taktar frå partituret i ei skissebok.[2] Ein trur at opningstemaet i den siste satsen kan ha inspirert Beethoven til å komponere den tredje satsen i hans femte symfoni.
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Symphony No. 40 (Mozart)» frå Wikipedia på engelsk, den 28. desember 2010.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- Deutsch, Otto Erich (1965) Mozart: A Documentary Biography. Stanford, CA: Stanford University Press.
- Hopkins, Antony (1981) The Nine Symphonies of Beethoven. Heineman.
- Schoenberg, Arnold (1954, rvs. 1969) Structural Functions of Harmony (W.W. Norton and Company, 1954, rev. 1969). Analyzes the wide-ranging development sections of both outer satss at some length
- Zaslaw, Neal (1983) Introductory notes to a recording of the 31st and 40th Symphonies made by Christopher Hogwood and the Academy of Ancient Music, Oiseau-Lyre 410-197-2.
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- Sinfonie in g minor K. 550 (1st version): partitur og kritisk rapport (tysk) i Neue Mozart-Ausgabe
- Sinfonie in g minor K. 550 (2nd version): partitur i Neue Mozart-Ausgabe
- Symphony No. 40: Fritt tilgjengelege notar på International Music Score Library Project.